Encabezado de página
Vol. 55 Núm. 2 (2023)
Artículos

Nullum enim animal ridet nisi solus homo. Breves notas sobre la risa, de la época clásica al siglo XVII

Antonio Cortijo Ocaña
University of California, Santa Barbara

Publicado 2024-06-27

Palabras clave

  • Laughter,
  • ridiculum,
  • criticis,
  • escape
  • Risa,
  • ridiculum,
  • crítica,
  • escape

Cómo citar

Cortijo Ocaña, Antonio. 2024. «Nullum Enim Animal Ridet Nisi Solus Homo. Breves Notas Sobre La Risa, De La época clásica Al Siglo XVII». Medievalia 55 (2):69-83. https://doi.org/10.19130/medievalia.55.2/0037X01WS2731171S0XW33.

Resumen

La risa y lo ridículo han ocupado categorías discursivas y gnoseológicas en el mundo occidental. La risa como escape y la risa como crítica y protesta nos permiten trazar el panorama del uso de lo risible en las letras medievales y del temprano renacimiento.

Descargas

Los datos de descargas todavía no están disponibles.

Citas

  1. Aesopus, Fabulae, ver Babrius/Phaedrus.
  2. Alciato, Andrea, Emblematum liber, Augsburg: Heinrich Steyner, 1531, <https://www.emblems.arts.gla.ac.uk/alciato/books.php?id=A31a>.
  3. Aristotle, Nicomachean Ethics, translated by H. Rackham, Loeb Classical Library 73, Cambridge, ma: Harvard University Press, 1926.
  4. Aristotle, Parts of animals, A. L. Peck, tr., Cambridge: Harvard University Press, 1937.
  5. Athenaeus, The Deipnosophists, C. Burton Gulick tr., Loeb Classical Library, 204, Cambridge/London: Harvard University Press/William Heinemann Ltd., 1927.
  6. Babrius/Phaedrus, Fables, translated by Ben Edwin Perry, Loeb Classical Library 436, Cambridge, ma: Harvard University Press, 1965.
  7. Bajtín, Mijaíl, La cultura popular en la Edad Media y el Renacimiento. El contexto de François Rabelais, Madrid: Alianza Editorial, 1990.
  8. Bayless, Martha, Parody in the Middle Ages: The Latin Tradition, Michigan: The University of Michigan Press, 1996.
  9. Beard, Mary, La risa en la antigua Roma, trad. Miguel Ángel Pérez Pérez, Madrid: Alianza Editoria, 2002.
  10. Bédier, Joseph, Les Fabliaux. Etude de littérature populaire et d’histoire littéraire du Moyen Âge, Paris: H. Champion, 1925.
  11. Bergson, Henri, Laughter: an Essay on the Meaning of the Comic, translated by C. Brereton, F. Rothwell, Mansfield Center: Martino Publishing, 2014 [1912, 1900].
  12. Project Gutenberg, <https://www.gutenberg.org/files/4352/4352-h/4352-h.htm>.
  13. Biblia Vulgata, A. Colunga, L. Turrado eds., Madrid: bac, 1977.
  14. Boecio, Anicii Manlii Severini Boethii in Isagogen Prophyrii Commentorum editionis primae, S. Brandt ed., Corpus Scriptorum Ecclesiasticorum lLtinorum 38, Vienna/Leipzig: Tempsky/Freitag, 1906.
  15. Cándano Fierro, Graciela, “Seriedad versus risa. Dos facetas de la cultura medieval”, Destiempos, 24 (2010): 2-15.
  16. Caro Baroja, Julio, El carnaval. Análisis histórico cultural, Madrid: Taurus, 1965.
  17. Cicero, On the Orator, translated by E. W. Sutton, H. Rackham, Loeb Classical Library 348, Cambridge, ma: Harvard University Press, 1942.
  18. Cortijo Ocaña, Antonio, “A Morphological Study of the Prologues and Epilogues of the Fabliaux: a Rhetorical Approach”, Romanische Forschungen, 110 (1998): 185-201.
  19. Cortijo Ocaña, Antonio, Reseña a Laura Puerto Moro, Obra conocida de Rodrigo de Reinosa. Ehumanista, 17 (2011): 616-625.
  20. Dávila Ross, Marina, M.J. Owren y Elke Zimmermann, “Reconstructing the Evolution of Laughter in Great Apes and Humans”, Current Biology, 19.13 (2009): 1106-1111.
  21. Dominicci Buzó, José R., “Eros en Carnaval: literatura de burdel en España e Italia en la modernidad temprana”, tesis doctoral inédita, Boston University, 2023.
  22. Douglas, Mary, “The Social Control of Cognition: Some Factors in Joke Perception”, Man (new series), 3.3 (1968): 361-376.
  23. Eco, Umberto, El nombre de la rosa, R. Pochtar tr., Madrid: Lumen, 2015.
  24. Gerli, Michael, “Hilarity and Seduction in Celestina”, Hispanic Review, 63.1 (1995): 19.38.
  25. Grant, Leonard W., “Cicero and the Tractatus Coislinianus”, The American Journal of Philology, 69.1 (1948): 80-86.
  26. Halliwell, Stephen, “Introduction: Greek Laughter in Theory and Practice”, en S. Halliwell, Greek Laughter: A Study of Cultural Psychology from Homer to Early Christianity, Cambridge: Cambridge University Press, 2008, 1-10.
  27. Jones, Peter J.A. Laughter & Power in the Twelth Century, Oxford: Oxford University Press, 2019.
  28. Lactantius, L. Caelius Firmianus, Divinarum Institutionum libri, Vindibonae: Academia Literarum Caesareae Vindibonensis, 2014, <https://www.thelatinlibrary.
  29. com/lactantius/divinst1.shtml>.
  30. Le Goff, Jacques, “La risa en la Edad Media”, en J.N. Bremmer y H. Roodenburg eds., Una historia cultural del humor: desde la Antigüedad a nuestros días, Madrid:
  31. Sequitur, 1999, 41-54.
  32. Lutz, Cora, “Democritus and Heraclitus”, The Classical Journal, 49.7 (1954): 309-314.
  33. Martene, Edmundo, Commentarius in Regulam S.P. Benedicti, Parisiis: Franciscus Muguet, 1690.
  34. Mora-Ripoll, R., “The Therapeutic Value of Laughter in Medicine”, Alternative Therapies in Health and Medicine, 16.6 (2010): 56-64.
  35. Nykrog, Per, Les Fabliaux, Geneva: Droz, 1973.
  36. Panksepp, J., “The Riddle of Laughter Neural and Psychoevolutionary Underpinnings of Joy”, Current Directions in Psychological Science, 9.6 (2000): 183-186.
  37. Paton, William R., The Greek Anthology, volume 3 (of five), Cambridge: Loeb/Heinemann, 1916.
  38. Puerto Moro, Laura, Obra conocida de Rodrigo de Reinosa, Instituto Biblioteca Hispánica, Serie Mayor 6, San Millán de la Cogolla: Cilengua, 2010.
  39. Puerto Moro, Laura y Antonio Cortijo Ocaña, “La ilusión de la literatura popular”, eHumanista, 21 (2012): i-xxi.
  40. Quintilian, Institutio oratoria, H. E. Butler, ed., Cambridge: Harvard University Press, 1980.
  41. Rodríguez Adrados, Francisco, Fiesta, comedia y tragedia, Madrid: Alianza Editorial, 1972.